Hiện nay trên địa bàn huyện Cư M’gar có rất nhiều phụ nữ tham gia làm kinh tế giỏi, không chỉ đảm bảo thu nhập cá nhân mà còn tạo điều kiện giải quyết công ăn việc làm và thu nhập ổn định cho nhiều lao động địa phương. Một trong những tấm gương điển hình đó là chị Triệu Thị Châu - Giám đốc Hợp tác xã Nông nghiệp và Dịch vụ Bình Minh xã Cư Suê, huyện Cư M’gar, tỉnh Đắk Lắk.

Chị Triệu Thị Châu - Giám đốc Hợp tác xã Nông nghiệp và Dịch vụ Bình Minh xã Cư Suê, huyện Cư M’gar, tỉnh Đắk Lắk bên Hợp tác xã của mình

Năm 2010, chị tốt nghiệp Đại học với tấm bằng khá nhưng nhiều lần xin việc không được chị quyết định về cùng chồng phát triển kinh tế gia đình trên mảnh đất do bố mẹ cho. Tranh thủ thời gian nông nhàn, chị thường xuyên tìm tòi các kiến thức hướng dẫn khoa học kỹ thuật từ sách vở, tích cực tham gia các lớp tập huấn khuyến nông do Hội phụ nữ xã giới thiệu.

Từ kiến thức có được chị mạnh dạn bàn với chồng trồng xen canh cây cà phê với hồ tiêu; áp dụng các kiến thức khoa học vào chăm sóc cây trồng. Ban đầu với cách trồng xen xanh này đã đem lại thu nhập ổn định, giúp chị có điều kiện nuôi 2 con nhỏ ăn học. Hàng năm, sau khi trừ chi phí sản xuất, gia đình chị tiết kiệm được hơn 80 - 100 triệu đồng/năm. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, thời tiết thất thường gây ảnh hưởng đến năng suất các loại cây trồng; không những thế giá cả thị trường lại thường xuyên biến động, các mặt hàng của nông dân thường hay bị thương lái ép giá, mức thu nhập ngày càng đi xuống.

Để khắc phục khó khăn đó, chị đã nảy ra ý định liên kết các hộ nông dân lại với nhau, cùng sản xuất, cùng mua bán để giảm giá thành sản xuất, nâng cao thu nhập. Tháng 8 năm 2016, chị đứng ra thành lập Hợp tác xã Nông nghiệp và Dịch vụ Bình Minh có 27 chị phụ nữ dân tộc Dao tham gia vào hợp tác xã. Bản thân chị Châu đảm nhận chức vụ Giám đốc. Chị vận động chị em đóng góp vốn làm ăn trên 900.000.000đ để sản xuất cà phê, hồ tiêu bền vững. Tổng diện tích sản xuất hiện tại của Hợp tác xã là 2.500 m2, trong đó diện tích nhà xưởng sản xuất chính là 600 m2. 

Do mới thành lập nên hoạt động Hợp tác xã gặp rất nhiều khó khăn vốn, trang thiết bị sản xuất tiên tiến, thị trường, thiếu kinh nghiệm trong quản lý… Để cải thiện những khó khăn trước mắt, chị đã chị tích cực tham gia các lớp tập huấn khuyến nông do huyện, xã tổ chức; các hội nghị liên quan đến phát triển ngành hàng cà phê trong tỉnh và ngoài tỉnh. Thông qua, các Hội nghị chị khảo sát nhu cầu, giới thiệu về hoạt động của hợp tác xã, tìm kiếm các nguồn hỗ trợ về vốn từ các doanh nghiệp lớn, có uy tín hợp tác xã, và thu mua cà phê với mức giá cao hơn. Kết quả trong năm 2017, Hợp tác xã của chị được Dự án hồ tiêu bền vững 4C của công ty cổ phần sản xuất dịch vụ xuất nhập khẩu Hà Nội hỗ trợ cho hợp tác xã vay 150.000.000đ không tính lãi để xây dựng nhà kho chứa nông sản; liên kết sản xuất sản phẩm theo chứng nhận RA và thu mua trên 100 tấn hồ tiêu với mức giá chênh lệch 3.000đ - 5.000đ so với giá thị trường. Dự án VnSAT hỗ trợ 01 lớp tập huấn phát triển cà phê bền vững, với 37 nông hộ tham gia lớp học; 01 lớp tập huấn hướng dẫn cho 6 cán bộ Hợp tác xã về các kỹ năng điều hành Hợp tác xã, kỹ thuật sản xuất cà phê bền vững, kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng tổng hợp, v.v…; đồng thời, hỗ trợ 14 triệu động xây dựng 01 mô hình sản xuất cà phê bền vững; hỗ trợ từ 50 - 80% vốn xây dựng 02 mô hình tưới nước tiết kiệm.

Bên cạnh đó, để khắc phục những thay đổi thất thường của thời tiết, qua tìm hiểu chị đã mạnh dạn xây dựng hệ thống lò đốt nhiệt phân - sấy, sử dụng vỏ cà, vỏ trấu đốt theo công nghệ flox để sơ chế cà phê khi gặp điều kiện bất lợi, giúp cho hạt cà phê nhân có màu đẹp, chất lượng tốt, tiết kiệm được thời gian cho việc sơ chế, bảo quản. Đặc biệt lò sấy không gây ô nhiễm môi trường. Kết quả ban đầu, hệ thống của chị đã sấy được 33 mẻ cà phê, mỗi mẻ 3,9 tấn cà phê tươi và thu lại gần 20 tấn than sinh học biochar, giá bán ra thị trường với giá từ 1.500 - 2.000đ/kg. Với nguồn thu từ việc bán than sinh học tuy không nhiều những cũng đã giúp hợp tác xã tiết kiệm được tiền điện sấy cà phê.

Nhờ liên kết các hộ sản xuất cà phê, hồ tiêu theo hướng bền vững, đời sống các thành viên Hợp tác xã không ngừng được nâng cao. Đến nay đã thu hút được 145 thành viên tham gia, thu nhập bình quân của mỗi hộ gia đình đạt từ 150 đến 500 triệu đồng/năm. Từ nguồn thu nhập này, nhiều hộ ổn định cuộc sống, phục vụ được nhu cầu cơ bản của mỗi gia đình.

Ngọc Sinh - Hội Phụ nữ huyện Cư M’gar