Viết tiếp truyền thống lịch sử vẻ vang của các thế hệ phụ nữ “Anh hùng, bất khuất, trung hậu, đảm đang” trong sự nghiệp đấu tranh, bảo vệ Tổ quốc, những người phụ nữ huyện Ea Súp thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa ngày nay tiếp tục tỏ rõ năng lực và khẳng định mình với tinh thần cần cù, chịu khó, học tập, nâng cao tri thức, thực sự đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng gia đình ấm no, bình đẳng, tiến bộ. Nhiều chị em phụ nữ đã vượt khó vươn lên làm kinh tế giỏi, góp phần ổn định cuộc sống cho gia đình.

Sinh ra và lớn lên trong một gia đình thuần nông thuộc huyện miền núi phía tây của tỉnh Thanh Hóa, giáp với nước bạn Lào, thiên nhiên rất khắc nghiệt. Sau khi lập gia đình do cuộc sống ở quê nhà hết sức khó khăn, năm 1992 các chị Vi Thị Mai thôn 12 và chị Hà Thị Khăm là người dân tộc Thái, hiện đang làm ăn sinh sống tại thôn 11, xã Ya Tờ Mốt quyết định vào huyện Ea Súp, tỉnh Đăk Lăk để lập nghiệp. Thời gian đầu cuộc sống gia đình các chị gặp nhiều khó khăn, nhưng nhờ sự siêng năng, chăm chỉ trồng trọt cây hoa màu, rồi làm thuê để nuôi gia đình và các con ăn học (lúc này chị Khăm đã có 3 con, chị Mai có 2 con),  không chịu khuất phục trước số phận, các chị đã bàn bạc với nhau và quyết tâm tìm tòi chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi khác, tìm cách vượt khó làm giàu, tạo điều kiện cho các con ăn học.

Lò ép tinh dầu sả của chị Mai và chị Khăm

Một lần tình cờ xem chương trình truyền hình về mô hình làm tinh dầu sả Java trên đất cằn mang lại hiệu quả ở Tuyên Quang, nhận thấy đây là hướng đi mới, phù hợp với loại đất đồi pha sỏi đá tại địa phương, hai chị đã cùng nhau tìm hiểu và bàn bạc, thống nhất để cùng phát triển mô hình này. Năm 2015, chị  Mai và chị Khăm đi tham quan và học hỏi kinh nghiệm, tìm hiểu kỹ thuật từ mô hình sản xuất tinh dầu sả Java của anh Nông Văn Mậu tại xã Ea Tir, huyện Ea H’Leo, là một trong những hộ đầu tiên phát triển thành công mô hình này. Sau khi nắm rõ kỹ thuật, các chị đã mạnh dạn đề xuất và được Hội phụ nữ của xã tín chấp với Ngân hàng chính sách xã hội huyện vay 15 triệu đồng để phát triển sản xuất, các chị đã đầu tư mua 5 sào sả giống tại xã Ea Tir, huyện Ea H’leo. Đồng thời, chị Khăm đã mạnh dạn vay vốn thuê 3 ha đất, còn gia đình chị Mai cũng quyết định chặt 1,5 ha cao su 3 năm tuổi để cùng trồng sả nhằm phát triển mô hình sản xuất tinh dầu sả Java đầu tiên tại địa phương. Đến cuối năm 2016, khi sả sắp cho thu hoạch 2 chị tiếp tục lặn lội ra tận Tuyên Quang mua lò ép tinh dầu về đặt tại gia chị Mai để bắt đầu sản suất tinh dầu sả.

Chị Mai và Chị Khăm đang ép tinh dầu xả Java

Sau hơn 2 năm, hiện 2 gia đình đang có 8 ha sả (chị Mai 5 ha, chị Khăm 3 ha) cho thu hoạch quanh năm. Chị Mai cho biết, việc trồng và chăm sóc cây sả khá đơn giản, không cần phun thuốc bảo vệ thực vật mà chỉ bón phân mỗi năm 2 lần. Hơn thế, chỉ cần trồng 1 lần cây sả cho thu hoạch liên tục trong 5 năm mới trồng lại. Lá sả sau khi thu hoạch sẽ được phơi tại ruộng từ 1 - 2 ngày trước khi được vận chuyển về để tách tinh dầu nhằm đạt sản lượng tinh dầu tối đa. Trung bình cứ 30 đến 45 ngày, gia đình 2 chị lại cắt lá 1 đợt (cắt từ phần rốn củ trở lên), ép được trên 150 lít tinh dầu sả Java, mỗi lít tinh dầu sả được bán với giá dao động trên dưới 300 nghìn đồng cho người dân địa phương và các tỉnh lân cận khác. Sau khi trừ chi phí sản xuất, mỗi đợt thu hoạch 2 gia đình thu về hơn 50 triệu đồng. Ngoài ra, lá sả sau khi được tách tinh dầu còn được tận dụng làm phân hữu cơ, bón cho cây lúa, cây tiêu và một số cây lương thực khác… giúp tăng sức đề kháng góp phần đem lại năng suất cao, tiết kiệm tối đa chi phí sản xuất.

Có thể nói, mô hình sản xuất tinh dầu sả Java của chị Mai và chị Khăm không chỉ giúp gia đình họ thoát nghèo mà còn tạo công ăn việc làm thời vụ cho hơn 10 lao động nữ (trên 150.000đ/ngày công) khi sả vào đợt thu hoạch. Hiện tại, xã Ya Tờ Mốt đã có 3 nhóm phụ nữ được học hỏi kinh nghiệm, tư vấn cách trồng, ép tinh dầu sả; 1 nhóm đã mua 5 tấn giống về trồng...Mô hình này đang được chị em hội viên phụ nữ trong xã học hỏi và nhân rộng.

Với những hiệu quả đã đạt được, chính quyền địa phương và Hội LHPN xã Ya Tờ Mốt đã khuyến khích 2 chị và người dân tiếp tục phát triển mô hình này, hướng đến xây dựng thương hiệu tinh dầu sả Java tại xã Ya Tờ Mốt.

Để tiếp tục giúp chị em phát triển kinh tế gia đình, tăng thu nhập, trong thời gian tới, Hội LHPN huyện sẽ tích cực triển khai các nguồn vốn vay hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp - khởi sự kinh doanh, duy trì hoạt động tiết kiệm tạo nguồn vốn tại chỗ. Đặc biệt, Hội sẽ phát triển sâu rộng phong trào phụ nữ giúp nhau phát triển kinh tế dưới nhiều hình thức phong phú, thu hút đông đảo hội viên tham gia./.

                            Phạm Thị Anh Minh - Chủ tịch Hội LHPN huyện Ea Súp